Süd məhsullarının hökmləri

Sual: Qeyri-müsəlman ölkələrindən idxal edilən pendirlərin istehsal olunma qaydasını və tərkibini bilmirəmsə yeməyim icazəlidirmi?

Cavab: Onu yemək icazəlidir.

Sual: Qeyri-müsəlman ölkələrində istehsal olunan pendirlərin tərkibində öküz və ya başqa heyvanın qursağından hazırlanmış maya olur. Bilmirik ki, qursağından istifadə olunan heyvan İslam qaydalarına uyğun olaraq kəsilb ya yox?

Cavab: Əgər İslam qaydası ilə kəsilməyən öküzün qursağından hazırlandığını bilmirsənsə və ya əmin deyilsənsə, heç bir maneəsi yoxdur.

Sual: Avstraliyada istehsal olunan “Saqar” pendirinin hökmü nədir? Çünki biz başqa pendir yemirik.

Cavab: Tərkibində öküz qursağından hazırlanmış maya olan və qeyri-müsəlman ölkəsində istehsal olunan pendirlər, əgər mayasını heyvanın qursağının pərdəsindən düzəldirlərsə, haram və murdar hökmündədir.

Sual:  Qeyri-müsəlman ölkələrindən idxal olunan pendirlərin tərkibində olan öküz qursağının yeyilməsi halaldırmı?

Cavab: Əgər pendirin mayasını heyvan mədəsinin pərdəsindən hazırlayırlarsa - necə ki, istehsalçı şirkətlər belə edir - yeyilməsi icazəli deyil. Həmçinin jelatinin və ya tərkibində jelatin olan qidaları, hətta vacib ehtiyata əsasən, qeyri-şəri yolla kəsilmiş heyvanın sümüyündən hazırlanmış olsa belə, yeyilməsi haramdır.

Sual: Mən Amerika Birləşmiş Ştatlarında yaşayıran. Qida məhsullarının halallığında müəyyən çətinliklərlə qarşılaşıram. Məndə pendir kimi bəzi qida məhsullarının halalığında şəkk-şübhə yaranır. Belə ki, pendirlərin tərkibində qursaqdan hazırlanmış maya olur. Çoxunun tərkibində “enzim” maddəsi var. “Enzim” sözünün mənasını araşdıqda isə onun tərkibində inək və ya donuz qatqısı olan maya olduğu məlum olur. Bu halda onun yeyilməsi icazəlidirmi?

Cavab: Əgər onun tərkibində İslam qaydası ilə kəsilməmiş heyvan və ya donuz qatqısı olan maya olduğuna əminsənsə, yeyilməsi icazəli deyil.

Sual: Qeyri-müsəlman ölkələrindən idxal edilən pendirlərin mayasının tərkibində olan öküz və ya başqa heyvan qursağı olur. Həmin qursağın İslam qaydasına uyğun  kəsilmiş heyvandan götürüldüyünü bilmirik. Həmin qursaq istihalə olurmu? Belə pendirləri yemək icazəlidirmi?

Cavab: Bu cəhətdən həmin pendirlərin yeyilməsinin bir maneəsi yoxdur. Allah doğrunu biləndir!

Sual: Avropa ölkələrində istehsal olunan və üzərində Fonk, Kraft və başqa ticarət nişanları olan süd məhsullarının (süd, pendir, qatıq, qaymaq və s) yeyilməsi icazəlidirmi?

Cavab: Tərkibində yeyilməsi haram olan qatqıların olduğuna əminlik yoxdursa, yeyilməsinin heç bir maneəsi yoxdur.

Sual: Uşaqların daha çox yedikləri çipsi və biskvit kimi məhsulların çoxunun tərkibində  pendir var. Onların yeyilməsi icazəlidirmi?

Cavab: Pendirin növü məlum olmzsa, halaldır və axtarış aparmaq vacib deyil.

Sual: Pendir yeməyin hökmü nədir? Bütün pendir növlərini yemək icazəlidir, yoxsa elə pendir növləri var ki, onda çəkinmək lazımdır?

Cavab: Tərkibində murdar və ya haram qatqı olduğunu bilməsən, yeyilməsi icazəlidir. Heyvan mayası qursağın pərdəsindən hazırlanması məlum olarsa, murdar hökmündədir.

Sual: Pendir yeməyin hökmü nədir? Mən bir televiziya verlişində pendir yeməyin məkruh olduğunu eşitmişəm.

Cavab: Yeyilməsi icazəlidir. Məkruh olmasına gəlincə; lakin qozla yeyilərsə, məkruh olmadığı deyilmişdir.

Sual: Fransa istehsalı olan “Kiri” və Danimarka istehsalı olam “Buk” pendirinin yeyilməsi icazəlidirmi?

Cavab: Əgər tərkibində istihalə olmayan haram və ya murdar qatqının olduğundan əmin deyilsənsə, icazəlidir. Məsələn, istehsalçının mayanı İslam qaydası ilə kəsilməyən heyvanın qursağının pərdəsindən hazırlandığını bilsən, icazəli deyil.

Sual: Avstraliyada istehsal olunan “Saqr” pendirinin daxilindəki mayanın hökmü nədir?

Cavab: Tərkibində öküz və bu kimi heyvanların qursağından hazırlanmış maya olan və qeyri-müsəlman ölkəsində istehsal olunan pendirlərin əgər mayasını heyvanın qursağının daxili pərdəsindən düzəldiyi sübuta yetərsə, haram və murdar hökmündədir.

Sual: Qeyri-müsəlman ölkələrindən idxal edilən pendir, kisel və səhləbin halal kəsilməyən heyvandan hazırlanmış mayası, pakdırmı?

Cavab: Kisel və səhləb əgər heyvan mənşəli olarsa, murdardır. Həmçinin pendirin mayası öküzün qursağının daxili pərdəsindən hazırlanıbsa hökmü bu cürdür.

Sual: Tərkibində heyvan mənşəli maya olan və qeyri-müsəlman ölkələrində istehsal olunan pendirlərin yeyilməsinin hökmü nədir? Məlumdur ki, biz heyvan mənşəli mayanın nə olduğunu bilmirik. O, heyvanın qursağının daxili pərdəsidir ya yox? Əgər istehsalçı şirkət pendirin üzərinə “halal maya” yazarsa, hökm fərqli olurmu?  Bəzi pendir istehsal edən şirkətlərin istifadə etdiyi bitki mənşəli maya nədən ibarətdir?

Cavab: Əgər pendirin mayasını heyvanın mədəsinin daxili pərdəsindən hazırlayırlarsa - necə ki, istehsalçı şirkətlər belə edir - yeyilməsi icazəli deyil. Həmçinin jelatinin və ya tərkibində jelatin olan qidaları, hətta vacib ehtiyata əsasən, qeyri-şəri yolla kəsilmiş heyvanın sümüyündən hazırlanmış olsa belə, yeyilməsi haramdır.

Əgər mayadan məqsəd südün içərisində olan südəmər heyvan qursağıdırsa - necə ki, adətən belə olur - çıxarılarkən mayeli olsa və hətta heyvan İslam qaydasına uyğun olmayaraq kəsilsə belə, pak və halaldır. Əgər quru halda çıxarılarsa, üzərini pak etmək vacibdir. Əks təqdirdə murdardır. Amma mayadan məqsəd qursağın daxili pərdəsidirsə, – necə ki, istehsalçı şirkətlər belə deyir - İslam qaydası ilə kəsilməyən heyvanlardan götürüləni murdardır və yeyilməsi haramdır.

Tərkibində öküz və bu kimi heyvanların qursağından hazırlanmış maya olan və qeyri-müsəlman ölkəsində istehsal olunan pendirlərin mayasının heyvan qursağının daxili pərdəsindən düzəldiyi sübuta yetərsə, haram və murdar hökmündədir.